eetimes
Diku në veri-perëndim të shqipërisë zë fill një qytetërim mijëra vjeçar plot finesë, kulturë dhe pasion për të bukurën e për artin në tërësi. Ashtu siç cilësonte dhe Edit Durham, Shkodra i paraprinte zhvillimeve: “Kultura e qytetit të Shkodrës asht e tillë që ka rrezatue, jo vetëm në Shqipni, por edhe në Ballkan.
Të gjitha periudhat e vështira të mbijetesës dhe të luftave për pavarësi, kanë mrenda edhe emnin e Shkodrës”.
Në Shkodër u shkrep fotografia e parë Shqiptare nga dinastia “Marubi”
Në vitin 1858 në qytetin e Shkodrës mendohet se u shkrep fotografia e parë, një auto-portret i Pietro Marubit që tregon shkallën e lartë të zhvilimmit te tij për periudhën e vështirë që po kalonte vendi. Kjo familje nuk ishte e vetmja që zhvillonte artin e fotografisë në Shkodër .
Familja Jakova, Nenshati, Pici, Rraboshta dhe Dritëshkroja e Kolës ishin disa nga personazhet që fiksuan momentet më të rëndësishme të Shkodrës në negativët e aparatëve të tyre. Këto familje ende sot trashëgojnë me fanatizëm profesionin e të parëve të tyre.
Në hyrje të pedonales “Kolë Idromeno” ndodhet studio “Nenshati” ose më saktë, trashëgintarët e fotografit Angjelin Nenshati. Atje ndodhen 3 djemtë e tij, Leonin, Aleksin dhe Emiljanin të cilët shpesh i shikon duke punuar.
Nikolini thotë se fotografia është shume e rëndësishme në familjen e ti, dhe si e tillë është trashëguar nga tre breza. Ndryshimi i fotografisë sipas tij ka qënë i madh në vite por asnjëherë nuk e ka humbur vlerën.
Në vitin 1940 sistemi komunist bëri që të gjithë arkivat e negativëve të merreshin me forcë nga familjet e fotografëve dhe të shtetëzoheshin në fondin e fototekës “Marubi”, sot i kthyer në Muzeun Kombëtar të Fotografisë “Marubi”.
Sot ky muze fotografik mban një koleksion prej më shumë se pesëqindmijë negativësh që shtrihen nga gjysma e dytë e shekullit të nëntëmbëdhjetë e deri në fundin e shekullit njëzet.
Drejtori i këtij muzeu Luçian Bedeni thotë se çdo vit po rritet interesi në këtë muze dhe falë bashkëpunimit me aktorë të tjerë po i afron më shumë të rinjtë Shkodranë me fotografinë .
Muzeu “Marubi” priti në 2019 më shumë se 16 mijë vizitorë ku çdo vit e më shumë është kthyer në një pikë kryesore për turistët vendas por dhe ata të huaj.
“Është një muze shumë i bukur dhe shumë modern. Ështe fantastike të shikosh se si ishte Shqipëria vite më parë dhe është e mrekullueshme puna që Marubi bëri si dhe menyra që Shqiperia i paraqet këto fotografi. Është një udhëtim në histori ku paraqitet Shqipëria dhe zhvillimi i saj. Është fantastike”, përshkruan Maya, një turiste polake.
Muzeu “Marubi” si dhe pjesa tjetër e negativëve që zotërojnë pasardhësit e mjeshtrave të fotografisë Shkodrane dhe asaj Shqiptare dëshmojnë qartë kulturën që buron në çdo qelizë të këtij qyteti të kuruar estetikisht në çdo detaj.
Pavarësisht viteve të tëra që kanë kaluar, fotgrafia vazhdon të mbetet një dashuri Shkodrane.
/euronews albania/
