eetimes
Këshilli i Europës ka reaguar me një deklaratë sa i përket problematikave që po kalojnë mediat në këtë situtatë pandemie.
Me anë të një deklarate institucioni i rëndësishëm i Bashkimit Europian ka bërë thirrje që në këtë kohe krize botërore të mos minohet liria e shtypit.
Në deklaratë thuhet ndër të tjera që media të lejohet të bëjë punë e saj dhe të ndihmohet nga qeveritë dhe jo të pengohet pasi situata është e rëndë dhe kërkohen masa lehtësuese edhe për median pasi edhe janë në vijën e rrezikut me koronavirusi.
Komisioneria për të Drejtat e Njeriut, Dunja Mijatović në deklaratën e saj thotë:
“Problemet globale të shkaktuara nga COVID-19 kërkojnë masa efektive për të mbrojtur shëndetin dhe jetën e njerëzve. Kjo përfshin luftimin e dezinformatave që mund të shkaktojnë panik dhe trazira sociale. Për fat të keq disa qeveri po e përdorin këtë domosdoshmëri për të vendosur kufizime jo-proporcionale për lirinë e shtypit; kjo është një qasje jo-produktive që duhet të ndalet. Veçanërisht në kohë krize, ne duhet të mbrojmë liritë dhe të drejtat tona të çmuara.
Në javët fundit, parlamentet, qeveritë dhe autoritetet lokale kanë miratuar legjislacione, dekrete ose vendime që qartë rrezikojnë të pengojnë punën e gazetarëve dhe aktorëve të mediave dhe të kufizojnë të drejtën e publikut për të marrë informacion.
Gazetarët që mbulojnë pandeminë në Hungari dhe Federatën Ruse po përballen me një sërë sanksionesh, duke përfshirë, sipas ligjeve të reja, rrezikun për të bërë burgim deri në pesë vjet për përhapjen e “informacionit të rremë”, ndërsa në Azerbajxhan, ndryshimet e fundit vendosin një detyrim për pronarët e mediave të lajmeve në internet për të parandaluar shpërndarjen e “informacionit të dëmshëm” në internet.
Në Rumani, një dekret i lejon autoriteteve të heqin përmbajtjen dhe të bllokojnë faqet e internetit, ku kjo përmbajtje siguron “informacion të rremë” në lidhje me evolimin e COVID-19 dhe masat parandaluese, pa mundësinë e ankimit kundër vendimit. Në Bosnjë dhe Hercegovinë, dekretet dhe propozimet legjislative që synojnë të ndëshkojnë qarkullimin e informacionit që mund të shkaktojë panik, rrezikojnë të kufizojnë punën e gazetarëve dhe lirinë e shprehjes në platformat e mediave sociale. Më në fund, në Armeni, një numri gazetash dhe faqesh interneti ju desh të fshinin disa informacione, pas miratimit të rregullave të rrepta që ndalojnë publikimin e informacionit me natyrë mjekësore dhe epidemiologjike për shpërthimin e virusit, që nuk është plotësisht në përputhje me burimet zyrtare.
Qasja në informacion është gjithashtu një viktimë kolaterale e masave që qeveritë po ndërmarrin për t’u përballur me pandeminë. Sidoqoftë, siç tregohet në deklaratën e përbashkët të kohëve të fundit nga ekspertë ndërkombëtarë, gazetaria ka një funksion thelbësor gjatë një emergjence shëndetësore publike. Përkundër faktit se informacioni në kohë është thelbësor që publiku të kuptojë rrezikun dhe të marrë masa në një nivel personal për të mbrojtur veten e tij, filtrimi i informacionit dhe vonesat në përgjigjet ndaj kërkesave për lirinë e informacionit janë vërejtur në disa shtete anëtare. Në Republikën Çeke, Serbi dhe Itali, ka pasur raporte të rasteve të gazetarëve që nuk janë lejuar të merrnin pjesë në konferenca për shtyp, të merrnin informacion nga autoritetet shëndetësore ose të dokumentonin punën e zyrtarëve të zbatimit të ligjit.
Është gjithashtu e rëndësishme që gazetarët të jenë në gjendje të punojnë në kushte të sigurta, pa frikë se mos ngacmohen ose sulmohen, siç theksohet në Rekomandimin (2016) 4 të Komitetit të Ministrave për mbrojtjen e gazetarisë dhe sigurinë e gazetarëve dhe aktorëve të tjerë të mediave.
Sidoqoftë, në Turqi, disa gazetarë u arrestuan në kundërpërgjigje për raportimin e tyre për COVID-19. Në Slloveni, një gazetar i cili paraqiti një kërkesë për informacion në lidhje me masat e miratuara nga qeveria për t’u përballur me pandeminë, ka qenë objek i një fushate njollosje nga media afër partisë politike që udhëheq koalicionin qeveritar.
Nuk ka dyshim se qeveritë po përballen me sfida të pashembullta gjatë kësaj pandemie. Sidoqoftë, kjo nuk mund të jetë një justifikim për të shtypur shtypin dhe për të kufizuar aksesin e njerëzve në informacion. Gazetarët dhe aktorët e mediave kryejnë punë të domosdoshme që i shërbejnë të mirës publike. Puna e tyre duhet të mbrohet, jo të minohet.
Prandaj i nxis të gjitha vendet anëtare të Këshillit të Evropës të ruajnë lirinë e shtypit dhe medias dhe të sigurojnë që masat për të luftuar disinformimin janë të nevojshme, proporcionale dhe subjekt i mbikëqyrjes së rregullt, përfshirë këtu nga Parlamenti dhe institucionet kombëtare të të drejtave të njeriut. Masat për të luftuar dezinformimin nuk duhet të pengojnë kurrë gazetarët dhe aktorët e mediave që të kryejnë punën e tyre ose të çojnë në bllokimin e padrejtë të përmbajtjes në internet. Ato vende që kanë futur kufizime që nuk i plotësojnë këto standarde, duhet ti shfuqizojnë ato si çështje urgjente”
